Karen Hart
’n Maandagskind gebore onder die sterreteken Vis – tegelyk ’n straf én ’n seën. Want dit beteken dat ek na ’n leeftyd van eweveel vreugdes en ontnugterings steeds in sprokies glo. Dis hierdie geloof in feëverhale en die onmoontlike wat gemaak het dat die lewe vreemde ompaaie met my geloop en dat baie van my drome op die vreemdste denkbare maniere waar geword het.
Ek het oorkant Sir Anthony Hopkins aan ’n tafel gesit en ’n onderhoud met hom gevoer toe ek op daardie oomblik ’n terugflits kry van ’n foto’tjie wat destyds, op my tiende verjaardag, van my saam met die destydse blink glanssterre van ons eie land, Min Shaw, Lance James, Fanus Rautenbach en die klavierspeler Len Brauer, geneem is.
Ek was veertien jaar oud toe ek vir my maats gesê het ek gaan eendag ’n tydskrif begin. Ek kan nog presies onthou in watter klaskamer ek gesit en die skakerings van lig wat deur die venster geval het toe ek die aankondiging gemaak het. Presies 25 jaar later het ek daar by die drukkers met die eerste uitgawe van tvplus! In my hand gestaan. Dié het ek begin terwyl ek as vermaakredakteur vir Huisgenoot en You gewerk het.
’n Loopbaankrisis en die daaropvolgende verveling in ’n sieldodende werk het my eindelik tot introspeksie gedwing en ek het besef wat my eintlike twee liefdes is: skryf en kook. Die liefde vir kook, as ek nou terugkyk oor my lewe, was ’n fyn goue draad wat van die begin af vervleg met my hele wese – van kleintyd al.
Maar dit was eers toe ek met my eerste man getroud was en skielik oor die wintermaande gekonfronteer is met ’n vrieskas vol wildsvleis van die plaas af dat ek ingespring het om myself behoorlik te leer kook. Ek het afgesit na die enigste boekwinkel op Graaff-Reinet en Kook en Geniet het my bybel geword. Die belangstelling het ’n passie, wat baiekeer grens aan obsessie, geword.
Met alles wat in my lewe gebeur het en die loopbaan as vermaakjoernalis, het dié ou potjie begeerte iewers op ’n stoofplaat staan en prut. En toe ek nou skielik sit met ’n werk wat passieloos die ure vul, was ek gereed vir die groot droom. Ek het so half per ongeluk begin lees aan Julie Powell se Julie & Julia, lank voor Hollywood nog gedagte aan die fliek gekry het. Op daardie oomblik het ek besef dis hoe ek my twee groot liefdes kan kombineer. Dis hoe my kosblog Toorkombuis gebore is.
Die naam Toorkombuis het so half vanself gekom – die alchemie van die kospotte het daarvoor gesorg. Dink net – jy verhit ’n bietjie olyfolie in ’n pot, voeg ’n gekneusde knoffeltoontjie, sonryp tamaties en ’n paar basiliekruidblaartjies daarby en jy skep die mees ongelooflike pastasous. Suiwer betowering!
Van my grootbase het die blog raakgesien en my gevra om te vryskut as kosredakteur vir die tydskrif Kuier. Ek het ook betrokke geraak by Isabella Niehaus se Market at the Palms, ’n spesialis-kosmark, waar ek Saterdag na Saterdag agter my tafel gestaan en my soetgebak verkoop het. Ek bak nou nog vir ’n handjievol lojale ondersteuners en ’n paar winkels. Elke Donderdagmiddag, skuins na twee, gesels ek met die luisteraars van Radio Kaapse Kansel oor my liefde vir kook.
Ek het reeds twee boeke, Toor met Hoender en Maalvleis, in opdrag van die uitgewer Human & Rousseau, gepubliseer. Nou werk ek aan my gróót, gróót droom – ’n resepteboek met stories en smulgeregte uit my Toorkombuis.
Herfsvye bring vreugde
2024-03-19"Vir my is die mooiste van die vy dat dit nie regtig ’n vrug in die ware sin van die woord is nie. Dis eintlik ’n blom, sê hulle, wat na binnetoe groei. En as jy ’n vy oopsny, kan jy sien hoe waar dit is." Karen Hart deel ’n vyetertresep.
Bekbrandrissiepot vir Valentynsdag
2024-02-13"Rooi ... As ek aan Valentynsdag dink, sien ek rooi. Nie die rooi van die hartjies en goetertjies wat kort ná Kersfees al op die winkelrakke begin propaganda maak vir die liefdesfees in Februarie nie. Nee, daai soort rooi wat die bul kop omlaag laat stof trap en storm."
Ode aan die ui – Franse uiequiche
2024-01-16"Uie, soos Neruda ook sê, is bestem vir die arm man se tafel. En in die baie lang en behoeftige Januariemaand was dit ’n uitkoms. Maar met hierdie eg Franse quiche word die ui tot koningskos verhef."
’n Kerssprokie ... met bobotie en geelrys
2023-12-19"Op my Kerstafel skep ek ’n nuwe kossprokie – ’n lekker tradisionele feesmaal wat my sak pas en my nie gaan laat bloed sweet tot einde Januarie nie. Bobotie met geelrys en stoweperskes, omring deur bakkies met klapper, blatjang en sambal, miskien nog ’n lekker vars slaai – vir die koeligheid en die mooi."
Trek vir daai blik tuna ’n feesrokkie aan
2023-11-15"Hierdie jaar, het ek besluit, trek ek vir November ’n feesrokkie aan. Ek neem ’n eenvoudige blikkie tuna en maak daarvan ’n feestelike dis wat selfs op die Kerstafel nie sal afsteek nie. En ek lag saam met my pa al die vrese weg vir die hartseertyd wat voorlê – ’n 24ste Kersfees sonder hom en ’n eerste sonder my ma."
Solank as die lepel in die pappot staan
2023-10-18"Maar dan sal ek skielik op ’n Sondagmôre wakker word met die vreemde verlange in my en die pappot nader trek ..."
Ontdekkingsreis van geure in dié bleeksiel-lensieskottel
2023-09-19"Ek het intussen die lensies in my kombuis tot sterstatus verhef met my verruklike lensiebobotie en geurige lensieburgers, heerlike lensiesop met varkskenkel en ’n heel gesofistikeerde lensieslaai. Maar hierdie dis, waarmee ek destyds die platsak kanniekokers verlei het, bly nog my gunsteling ..."
Marmite-koek vir die onthou
2023-08-16"Die tafels het gekreun onder al die borde eetgoed wat Prince Albert se dorpstannies aangedra het. Maar al wat ek onthou, is die koddige klein broodvierkantjies, botter en Marmite in die middel, alkant aan die buitekant gesmeer met ’n botter-Marmite-mengsel en in fyn biltong gerol."
Die betowering van sjokolade en klapper
2023-07-13"Met die proeslag het ek onmiddellik geweet: Ek gaan nie rus voordat ek hierdie resep my eie gemaak en vervolmaak het nie. Dit was nie maklik nie. Daardie Grootbrak Romany Creams was ‘n belewenis. Na etlike probeerslae het ek toe eindelik geweet ek het ‘n wenner. Dit was die begin van die einde."
Murgbene: ’n laaste maal
2023-06-16"My ma is dood. Ja, ek is hartseer ... [T]rou aan mý aard gaan my gedagtes natuurlik dadelik terug na my toorkombuis. Wat sou ek vir my ma vir ’n laaste maal wou kook?"
Kruie en speserye: toorgoed vir ’n nuwe begin
2023-05-15"Wanneer jy nou eers jou flessie toorgoed byderhand het, kan jy lostrek en die lekkerste geregte skep. Begin sommer met hierdie een."
Arabiese nagte en ’n Mediterreense son
2023-04-24"Ek het my verkyk aan die blink, dieppers boepensvrug met sy groen stingelhoedjie; so eksoties en so vreemd. [...] Ek het nog te min van kos geweet om beelde op te tower van Arabiese nagte of om met die warm son en blou see van Mediterreense lande op my tong te speel."
Blomkool-en-tiemie-sop: newwermaaind die klankie
2023-03-14"Wanneer jy verby daardie klankie kan kom terwyl dit kook, kan jy die heerlike heilsaamheid van die groente op jou bord geniet. Soos met hierdie heerlike sop, ’n regte herfssop vir die koeligheid in die lug."
Suurlemoenpoeding en die geneuk met nostalgie
2023-02-22"Dié poeding kom lê soos ’n liggeel wolkie, met die tinteling van suurlemoen, op jou tong. En jy kan net eenvoudig nie genoeg kry nie. Ek het gesien hoe die bak krimp en nie eens skuldig gevoel nie."
O, koek!
2023-01-20"Wanneer jy kan koek bak, glo mense jy kan wondere verrig. Ek sukkel om nee te sê. En sedert ek op 12, sonder ’n koekpan in die huis, besluit het om ’n koek te bak, kan ek ’n uitdaging nie weerstaan nie."