The unlikely secret agent is by die Markteater tot 2 Junie 2024: https://markettheatre.co.za/
Rolverdeling: Erika Breytenbach-Marais, De Klerk Oelofse, Sanda Shandu, Wessel Pretorius en Ntlanhla Kutu
Regie en teks: Paul du Toit
The unlikely secret agent, geregisseer deur Paul du Toit, is ’n kragtige teaterstuk wat die gehoor neem op ’n emosionele en intellektuele reis deur die donker dae van die apartheidsregime in Suid-Afrika. Die toneelstuk, wat gebaseer is op die gelyknamige boek deur Ronnie Kasrils, vertel die ware verhaal van sy vrou, Eleanor Kasrils, en haar dapperheid in die aangesig van onderdrukking. Du Toit se regie bring hierdie geskiedenis met buitengewone vaardigheid en sensitiwiteit tot lewe.
The unlikely secret agent: “Die slim ontwerp beklemtoon die intimiteit van die storie en laat die karakters en hul emosies na vore tree sonder enige onnodige afleidings,” skryf Ignus Rademeyer. Foto: verskaf
Vanaf die eerste oomblik betree die gehoor ’n atmosfeer van spanning en gevaar. Die verhoog is rokerig en daar is ’n tafel, ’n liasseerkabinet, ’n waterbak met ’n mop, en vier stoele wat in ’n ry geplaas is. Die uitleg van die verhoog is uiters effektief ontwerp sodat die gehoor geneem word na Durban se uitkykpunte, die veiligheidspolisie se destydse hoofkantoor, ’n psigiatriese hospitaal in Pietermaritzburg, ’n tuinwoonstel, en uiteindelik die ondervragingskamer. Verder word daar slim gebruik gemaak van beligting, skaduwees en ’n skerm waarop beelde geflits word om die verskeie tydperke en plekke voor te stel. Die slim ontwerp beklemtoon die intimiteit van die storie en laat die karakters en hul emosies na vore tree sonder enige onnodige afleidings.
Die toneelstuk begin met Eleanor se inhegtenisneming deur die veiligheidspolisie, en dit is vanaf hierdie punt dat die gehoor deur haar herinneringe en ervarings gelei word.
........
Die rol van Eleanor Kasrils word meesterlik vertolk deur ’n aktrise wie se naam net so onbekend mag wees soos die titelkarakter, maar wie se vertolking net so onvergeetlik is. Haar naam is Erika Breytenbach-Marais.
........
Die rol van Eleanor Kasrils word meesterlik vertolk deur ’n aktrise wie se naam net so onbekend mag wees soos die titelkarakter, maar wie se vertolking net so onvergeetlik is. Haar vertolking is genuanseerd en veelsydig, met ’n fyn balans tussen krag en kwesbaarheid. Sy vang die essensie vas van Eleanor se karakter – ’n gewone vrou wat tot buitengewone dade gedryf word deur haar beginsels en liefde vir geregtigheid. Haar naam is Erika Breytenbach-Marais. Onthou hierdie naam. Breytenbach-Marais se diep konneksie met die res van die rolverdeling, veral met Wessel Pretorius wat Ronnie Kasrils speel, is tasbaar en geloofwaardig, wat die romantiese en politieke dimensies van die storie verder versterk. Wessel Pretorius, De Klerk Oelofse, Sanda Shandu en Ntlanhla Kutu speel deurgaans verskeie rolle met ongelooflike komiese tydsberekening – ja, daar is snaakse oomblikke – en hulle glip van een karakter na die ander asof hulle meervoudigepersoonlikheidsversteurings het. Dié vier se samespel en lyfspel is seker die beste wat ek in jare op ’n verhoog gesien het. Daar is oomblikke in die spel van Shandu as die psigiater, Oelofse as Grobler, Wessel Pretorius as ’n verpleër en Kutu as Precious wat my in verwondering gehad het. Die geselskap weerspieël die verskillende dimensies van die bevrydingstryd met deernis.
The unlikely secret agent is by die Markteater tot 2 Junie 2024. Foto: verskaf
Du Toit se regie is subtiel en empaties, wat die fokus op die menslike element van die verhaal plaas. Hy vermy oordrewe dramatiese effekte en laat die rou emosie van die karakters die narratief dryf. Hierdie benadering maak die pyn, vrees en hoop van die tydperk voelbaar vir die gehoor. Elke toneel is doelbewus en betekenisvol, met ’n ritme wat die spanning bou en die impak van elke gebeurtenis verdiep. Paul du Toit is ’n gerekende akteur met onvergeetlike vertolkings in Melk en vleis, In glas en meer onlangs Stiekyt. Maar ek vermoed hy het nou vir homself ’n nis gevind in regie. Net ’n regisseur van ’n uiterse hoë kaliber kan ’n kragtoer soos The unlikely secret agent op die planke vermag.
Kostuumontwerp, rekwisiete en die musiek dra by tot die historiese akkuraatheid en geloofwaardigheid van die stuk. Elke besonderheid, van die klere tot die kleinste rekwisiete, is noukeurig gekies om die era getrou weer te gee. Hierdie aandag aan besonderhede help om die gehoor volledig in die tydperk en omstandighede van die verhaal te dompel.
The unlikely secret agent is meer as net ’n historiese drama. Dit is ’n viering van die sterk menslike gees en vasberadenheid. Paul du Toit se regie bring ’n verhaal na vore wat beide die donker en die lig van die menslike natuur belig. Dit herinner ons aan die krag van gewone mense om buitengewone dinge te doen in die aangesig van ongeregtigheid.
........
Dit is knop-in-die-keel-oomblikke wat mens lank sal bybly.
.......
In ’n tyd waarin stories van moed en geregtigheid broodnodig is, dien hierdie toneelstuk as ’n kragtige herinnering aan die belangrikheid van ons gemeenskaplike geskiedenis en die voortdurende stryd vir vryheid en menseregte. Soos die laaste tonele afspeel, is daar op die skerm ’n opsomming van wat na 1963 met al die karakters gebeur het. Soos in die movies. Dit is knop-in-die-keel-oomblikke wat mens lank sal bybly. Ek wil eintlik selfs verklaar dat The unlikely secret agent een van die beste teaterstukke is wat ek in die afgelope paar jaar gesien het.
The unlikely secret agent is tot 2 Junie by die Markteater in Johannesburg te sien. Koop ’n kaartjie en verryk jouself!
Lees ook:
KKNK 2024-teaterresensie: Die stoele ontleed die absurditeit van belangrikheid eerlik
Suidoosterfees 2024: Monsters – ’n onderhoud met Tinarie van Wyk Loots
Onthou vir Mandri Sutherland van Standerton: ‘n resensie van Vrou ens.