Professor Jonathan Jansen (Photographer: Lindsey Appolis)
Political antennae on high alert
In the insular world of the white, conservative Afrikaans taalstryder, the battle for the continuing dominance of the language in schools and universities is an existential struggle. Your very being depends on it; your sense of ethnic self-worth relies on it. Deep within your heart, there is an unresolved hurt and humiliation from more than a century ago, when the English impressed their political will on your people and made a mockery of your language. Even in the 2020s, your political antennae are on high alert to even the slightest perception of anti-Afrikaans sentiment.
And so it happened that word leaked from one of the campuses of Stellenbosch University that students were told not to speak Afrikaans in their residences. All hell broke loose in the Afrikaans press. This is what happens when you open the campus to English and when classes are offered in both languages. It’s the thin edge of the wedge for the taalstryders – “the first stage”, said one agitated writer to the local newspaper, before Afrikaans disappears completely from the campus. The leak is worth thinking about.
There is no corroborated evidence that such an instruction was given to residence students by student leaders. If it did happen, it is clearly a ridiculous notion for two reasons. One, you cannot really monitor student language usage on a campus represented by at least the three regional languages (Afrikaans, English and Xhosa) and many others from around the country and the world. Two, this is not university policy, and so whoever gave that instruction was acting on his/her own and was completely out of line. In any university, this incident – if it happened – would pass without much of a fuss.
But the taalstryders rubbed their hands in glee at the opportunity this alleged event gifted them. It was time for lies. A DA operative would proudly announce that in the response to the pressure exerted on the institution following “the incident”, the university would now review its pro-English language policy. Actually, the university is obliged to review its language policy every five years, and that process in fact started way back in October 2020. But, as an SU dean told me the other day in a different context, “The fact the story is not true does not mean it’s not a good story.”
Stellenbosch – like several other universities – will review its language policy on a cyclical basis, but one thing is clear: there is no way the institution will revert to the days of being an Afrikaans-dominant university. Too much has changed in enrolments and staffing to make the return to the glory days of the taalstryders even remotely possible. In fact, the language review might well entrench English as the primary language of instruction at Stellenbosch University – without much drama. Why?
The campus has changed. In my three years on this stunningly beautiful campus, I have witnessed enormous language tolerance among the students. In my class of 280 students that I taught last year, I was encouraged by the fact that students would sometimes ask questions in Afrikaans in this postgraduate teacher education class. It is a right I insisted on, and I would translate for the other half of the class who had no idea what was being raised. Easy. The students came for consultations in my office, and some of them were comfortable engaging me in Afrikaans; and, in my best second-language efforts, I would enjoy talking with them in their home language.
Why on earth this sudden explosion of tempers and emotions?
Walking across campus on any given day, doing talks in the residences, greeting academics and workers, I hear Afrikaans and English and occasionally another African language. No fights, no tension, just a multilingual university giving expression to our many tongues. So, why on earth this sudden explosion of tempers and emotions around some allegation about being instructed not to speak Afrikaans in residence?
I have long tried to understand the language anxieties of my fellow citizens. It is, let’s be frank, unique to a small group of white Afrikaans speakers. You will not find this burden about a language among any other language groups (for want of a better description) in South Africa. There are very few so-called coloured speakers of Afrikaans who would go to battle for the language, much to the frustration of their white compatriots; as one of the leaders of the bruin mense (the innocent insult of choice in Stellenbosch) recently said in an open gathering: “Stop speaking for us!”
Nor will you find much stress about the language among most Afrikaans speakers on former white campuses. It is yesterday’s battle, and that is why the sense of loss leads to such an emotional, almost visceral response in the few. That is why a little incident in a residence can be catastrophised in Afrikaans newspapers. Afrikaans on campuses, quotas in sports, and gay dominees still sell Afrikaans newspapers.
When you are inside this anxious world of the taalstryders, you get caught up in its machinations. I know. I was there from Pretoria to Bloemfontein as a university leader. I would wait for the backlash from the local Afrikaans newspaper at any hint of a change in institutional language policy, real or perceived. The insults, the threats were real. You spent much of your time trying to say the obvious: Afrikaans has a rich future, but not a dominant future. The Anglo-Afrikaner political settlement of another century is a thing of the past. Your children will live, learn and labour in a very different world to the one of their parents. Fortunately, most Afrikaans speakers understood that calculus.
Accepting the loss of power
I have come to the conclusion that at root, the struggle of the taalstryders is the difficulty of accepting the loss of power. When you have been dominant for so long in politics, economics and culture, it is really difficult to settle into a democratic order where you no longer call the shots. Afrikaans, make no mistake, is being wielded by the few as a form of cultural power when almost all other kinds of power have slipped from their grasp. Here is the unpleasant reality: cultural power and racial power often walk hand in hand when it comes to conservative Afrikaans speakers. How else do you explain all-white Afrikaans churches in parts of the country? I still cannot understand that people believe they are worshipping the God of the Bible with such blatant racial segregation.
Jonathan Jansen and Samantha Kriger’s Who gets in and why? (Juta)
And how does one explain almost all-white Afrikaans primary schools in South Africa? As demonstrated in our book, Who gets in and why: Race, class and aspiration in South Africa’s elite schools, enrolments are racially managed in both English and Afrikaans schools. It is, however, in Afrikaans schools that language is the powerful lever for maintaining segregation, all the time appealing to the discourse of rights without even blushing. Here, too, racial power and cultural power are intertwined.
Regardless, campus and country are changing. One of the writers to the newspaper took comfort in the fact that he could escape to the Potchefstroom campus of the North-West University – the only Afrikaans campus in the country, he claims. The poor man lives in a fool’s paradise; it is a matter of time before that campus, too, will migrate towards English as the primary language of instruction, as undergraduate enrolments continue to diversify there, as well. The maintenance of a black campus in Mafikeng and a white majority campus in Potch is simply not sustainable.
Stellenbosch University is correct to commit to multilingualism and to build unity around a common language understood by all our students – and that is English.
No bitterness towards any language
Both ideals are possible, as I discovered with my only grandchild, who recently turned three years old. Her mother comes from a mixed-language family (father English – as in, English – and mother Afrikaans). Her father, my son, comes from an English-speaking home. My granddaughter speaks Afrikaans and English, and has, from their base in New Zealand, a growing competence in Maori. I love this domestic arrangement and pray that the child becomes fluent in all three languages as she grows up and navigates an exciting, multilingual world.
I really hope that she never develops bitterness towards any language, and that her identity is not based on any one of those three languages, but on a rich embrace of all of them. I pray that she does not see herself as a language victim, but as a polyglot in a cosmopolitan world. I dream that she understands languages (plural) as offering windows into other worlds that enrich and empower, even as they educate us about the human condition. I trust that she never becomes petty and vindictive in the use of any language in her interactions with other people.
And I will be so proud of her if she is generous in her deployment of any language, sensing the communication needs of others in her environment and voluntarily speaking in a language and in a tone that make her neighbours in a koshuis or a kerk feel like they also belong.
Also read:
US-taaldebat 2021: Stellenbosch se taalbeleid lankal onsmaaklik en toksies
Kommentaar
"I trust that she never becomes petty and vindictive in the use of any language in her interactions with other people."
DJ Black Coffee, vir jou wens ek dieselfde toe.
Lekker trap die prof. ons nou uit in sy mooi Engels. Die taal wat so allesoorheersend is en wat onder geen druk is om afgeskaal te word nie. Die taal van die koloniale imperialiste wat vir soveel onregte wêreldwyd verantwoordelik was. 'n Taal wat ons eenheid in diversiteit hier bedreig. Maar dit is mos als reg. Maar op hemelse aarde, laat iemand net veg vir die voortbestaan van Afrikaans, dan is ons mos almal rassiste. Laat ons net ontsteld wees as ons of ander taalgebruikers verhinder word om ons taal te praat of daarin onderrig te word, dan is ons verkeerd en die wat ons regte benadeel, is reg.
... sê iemand (prof. Jansen) wat hom eens op 'n tyd uitgegee het en gereken is as iemand wat voorspraak vir Afrikaans maak en dit met trots wou bevorder. Mense wat weet, het prof. Jansen toe nie kop toe gevat nie, en net so kan en sal hy met hierdie stuk ook nie kop toe gevat word nie.
Sedert sy optrede teenoor die dame in 'n Stellenbosse boekwinkel 'n tyd gelede het hy al verder oorbeweeg na Engels as sy spreekbuis van kommunikasie. Dis natuurlik sy keuse en reg, solank hy net nie probeer "voorgee" oor Afrikaans nie. Niemand sal in elk geval notisie neem wanneer hy iets oor Afrikaans te sê het nie.
Miskien moet Prof. Jansen luister na iemand wat weet waarvan hy praat wanneer dit by Afrikaans en taal in die algemeen kom. Daniel Hugo vat dit raak wanneer hy hom soos volg oor die toekoms van Afrikaans uitlaat: "’n Taal sonder politieke en ekonomiese mag is gedoem as kultuurtaal. As spreek- en singtaal is Afrikaans lewenskragtiger as ooit, maar dit is nie die punt nie. Die status van ’n taal word bepaal deur die hoeveelheid ‘hoër funksies’ wat dit vervul. Afrikaans is vinnig besig om terrein te verloor in die onderwys (veral by tersiêre instellings), handelswêreld, regswese, die gedrukte en elektroniese media. En die gedrukte boek verteenwoordig vir my nog steeds die fondament én toppunt van enige kultuurtaal.”
Hierin word Daniel Hugo ondersteun deur swaargewig-skrywers en digters, asook individue verteenwoordigend van 'n breë spektrum van die Suid-Afrikaanse samelewing. Mense soos Breyten Breytenbach, skrywer en Nobelpryswenner JM Coetzee, oudregter Albie Sachs, politici soos Tony Leon en vele ander. Hierdie is die soort mense van wie ek notisie neem. Dit is ook die mense met wie ek my kan en wil vereenselwig wanneer hulle hulle uitlaat oor Afrikaans as toekomstaal. Prof. Jansen verteenwoordig die kamp wat dit teenstaan. Iemand wat ek nie as 'n vriend van Afrikaans beskou nie.
Dat net wit Afrikaanssprekende mense besorg is oor wat by die US gebeur, is ver van die waarheid af. Hierdie voorvalle het die leuens wat voornemende Afrikaanse studente gevoer word, duidelik ontbloot. Hierdie berekende pogings om Afrikaans te ondermyn is laakbaar, om die minste te sê. Dis te begrype dat prof. Jansen, wat 'n bewese rekord het van anti-Afrikaanse en Afrikanersentimente ingespan is om te reageer.
Dis bekend dat die prof. se onderrok uithang ten opsigte van venynige uitsprake jeens die wit Afrikaanse gemeenskap, sowel as die DA. 'n Mens is dus nie verbaas dat hy elke geleentheid aangryp om hulle verdag te maak nie. Die prof het daarin geslaag om Afrikaans 'n gevoelige knou by die UV toe te dien. Hy kan tereg spog daarmee. Nou is dit die US se beurt. Ek is 'n taalaktivis wat hom beywer vir regverdige behandeling van alle inheemse tale. As Afrikaans sy stryd om oorlewing verloor, dan is dit maklik om die ander inheemse tale te teiken.
Ek is seker die prof weet wat by UKZN gebeur t.o.v moedertaalonderrig. Waarom is die US so gretig om Afrikaans se verdere ontwikkeling te stuit? Is dit nie in stryd met die gees van die bepalings van meertaligheid wat die Wet op Hoër Onderwys voorstaan nie? Ek het aan 'n universiteit gestudeer waar ek onderrig in Afrikaans gekry het. Op grond van my sterk moedertaal was dit nie moeilik om Engelse handboeke te raadpleeg nie. Ek het selfs 'n oorsese kwalifikasie verwerf met my Afrikaanse agtergrond.
As geleerde opvoeder behoort die prof te weet dat moedertaalonderrig net voordelig is. Hoekom moet ons kinders se toekoms bedreig word as hulle graag in hulle moedertaal op tersiêre vlak wil studeer? Hoeveel universiteite maak voorsiening vir die minderheidstaal Engels? Dis 'n mite dat Engels eenheid bevorder; trouens, dit bevorder verdeeldheid, want mense met gebrekkige kennis van die taal word nou gedwing om hulle daarin uit te druk. Iemand wat van huis uit Engelssprekend is sal dit moeilik begryp.
As taalaktiviste en alle betrokkenes nie hierdie keer opstaan en hierdie optrede stuit nie, is dit nag vir ons inheemse tale. As iemand net vir die prof en die US aan die verstaand wil bring dat dit nie gaan om die eksklusiewe gebruik van afrikaans by die US nie, maar dat Afrikaanse studente regverdig behandel moet word. Dis nie gemik teen Engels nie, want dit speel onteenseglik 'n belangrike rol in tersiêre opleiding.
Ek hoop ek is verkeerd omtrent stellings wat ek gemaak het, want ek glo die prof. is baie eerlik omtrent sy motiewe.
Le article inezinto ezininzi ezingeyonyani, izityholo ezingavakaliyo kwaye itolika izinto ngendlela engachananga, andazi nokuba mandiqale phi ukuyiphikisa. Ndiyathemba ukhona umntu oza kude ayenze loo nto. Kodwa eyona nto iphazamisayo, kukuthathwa lula nokutyhalelwa bucala kwezinto ezehlele abafundi abaninzi nokulungela ukufihla phantsi kwebhedi ubungqina obunamandla bokuxhatshazwa okudibene nolwimi. Noko bedingalindelanga ukuba isifundiswa singabhala izinto eziziintloni kangaka ngenxa yokuthand' amehlo.
Vanoggend het ek iets gelees wat my om verskeie redes uit die staanspoor onmiddellik ontstel het:
“Afghanistan's Education Ministry is barring schoolgirls older than 12 from singing at public events, media reported on Wednesday.” (Óf verbeel jou: US verbied studente om Afrikaans te praat in die openbaar.)
...
“In video message circulated by media, the spokeswoman, Najeeba Arian, said the decision was made after suggestions by students and parents.
…
“Some people noted that Education Minister Rangina Hamidi has long presented herself as a women's rights advocate.” (Aai, die grootkoppe in Education laat my maag draai.)
…
" 'I once read that you were one of the leading voices for Afghan women. But I didn't know you would use your voice to shut down those of young Afghan girls. We'd all love to hear the logic behind this. What is the goal?' one Twitter user said."
(https://www.dw.com/en/afghanistan-bans-schoolgirls-older-than-12-from-singing-reports/a-56829468)
“Afghanische Menschenrechtler reagieren mit Empörung.” (Óf: Moedertaalliefhebbers oorreageer alewig.)
(https://www.tagesschau.de/ausland/afghanistan/afghanistan-singverbot-101.html)
Jy leef die lewe van ʼn angstige anti-taalstryder; Jonathan. Terloops, stunning pic (die liggaam praat mos sy eie taal), maar moes jy nie eerder gegaan het vir CoverGirl nie? (15 Flattering Lip Shades ‒ Google)
Soos die studente sê, prof. Jansen: "Long live, Afrikaans. Long live!"
Ek verstaan Prof. Jansen se reaksie, want hy het 'n renons in Afrikaans.
Soos Conrad Steenkamp treffend in isiXhosa opmerk: "Hierdie artikel is vol mites, valse beskuldigings en verkeerde interpretasies, ek weet nie eers waar om te begin nie." Om van kru stereotipering nie eens te praat nie.
Wel, Conrad, ek weet nie van die studente nie, maar met so 'n rekord verwag ek niks anders van hom of sy uitgediende establishment nie.
Hy het nie net 'n renons in Afrikaans nie, hy is behep met Afrikaans en kan oor niks anders skryf nie.
Goeie move, Conrad.
"All hell broke loose in the Afrikaans press."
Ek het by die bron van media-objektiwiteit, IOL, in Engels oor die jongste storie met Die Taal gelees.
Ek is bly die Professor lees wyd en diep, oor en in, die Afrikaanse pers - of dalk 'n verteenwoordigende steekproef van berigte wat sy navorsing-handlangers aan hom besorg.
Ongelukkig is Netwerk24 se Burger, Beeld, ens. agter 'n betaalmuur. Gevolglik is die feit dat my vinnige soektog via Netwerk24 se soekknoppie net twee berigte oor die saak gelewer het, sekerlik nie 'n refleksie van die werklikheid nie.
By the way, in the house where I live, we speak English. As a student at Stellenbosch - a long time ago - all my prescribed and other readings were in English (actually American), but I wrote in Afrikaans.
Die Afrikaanse Taal is my moedertaal en ek is baie trots daarop. Mense moet asseblief welkom voel om in hulle eie taal of enige ander taal wat hulle verkies te kommunikeer. Niemand kan jou forseer of stop om dit te doen nie. Al wat mens van leiers verwag is om wedersydse respek te kweek veral onder die studente van 'n Universiteit, en dit sluit in om mense hulle reg te gun on in hulle eie moedertaal en in die taal wat hulle self verkies onderrig te word. Mense moet asseblief nie die Afrikaansprekende mense van Suid-Afrika probeer verkleineer en ongevraagde en onnodige stellings maak nie.
Dear Prof. Jansen, my contention is that where an injustice is involved, the battles of the past have to be fought and refought, or else they might be lost again. For me the past is ever present, thus not simply the preconditions for the present.
What I find baffling is what you take for granted: that you can get away today with the caricature you glibly portray as a common "taalstryder." It seems to me as if it has been produced for the benefit of a Victorian market in the old metropolis (from our correspondent in Johannesburg).
I was wondering how your statement would be graded by your colleagues in relevant departments like History, Political Science, Psychology and Afrikaans-Nederlands. And I'm missing the contributions that Small and Gerwel would have been able to make in this regard.
Sincerely
Waldemar Gouws
Baie dankie aan diegene wat prof Jansen se skewe sienings en veralgemenings uitwys. Hoor, hoor! Het Afrikaanssprekendes dan geen reg tot tersiêre opleiding in ons eie land nie? Waar anders moet ons gaan? Dit wil ek ook graag by die bestuur weet - skynbaar word daardie vraag aanhoudend gesystap. Ontbreek die ruggraat só erg?
Prof., jy praat snert. As 'n Afrikaanssprekende student dit sou waag om vir 'n junior student te se hy mag nie Engels praat nie, sou die hel nie net los wees nie, daar sou aangedring word op 'n ondersoek en die oortreder sou geskors word.
Hoe verhelderend. "Why on earth this sudden explosion of tempers and emotions?" Waarom op aarde, Professor, u uitbarsting nie lank gelede nie op Twitter oor 'n winkelassistente wat u op Afrikaans aangespreek het?
Afrikaans is geensins uniek wanneer dit by sprekers (oftewel taalstryders) se senuweaagtigheid oor die taal se voortbestaan kom nie. Kyk bv. na Heller en Duchêne (reds.) se boek "Discourses of Endangerment" om beter te verstaan hoe hierdie verskynsel in enige taal teenwoordig is. Ek kan Jansen se standpunt insien dat sekere Afrikaanse taalstryders uiters konserwatief is en terugverlang na taalhegemonie. Nietemin kan nie almal wat hulle bekommer oor Afrikaans se oorlewing so gestereotipeer word nie.
Ek het met noukeurigheid Prof. Jansen se betoog gelees. Die argumente wil maar net nie klop nie, onder andere:
1. Wat het sg. wit skole en sg. wit kerke te make met hierdie geval? Die studente het te goeder trou gekies om in ‘n gemengde koshuis te bly en hulle betáál vir die voorreg. Is dit dan regverdig om ‘n verknogtheid aan “witheid” aan hulle en hul ondersteuners toe te dig?
2. Twee Afrikaanse studente sit op ‘n bankie in ‘n tuin en word aangesê om Engels te praat. Hoe hul klagte hieroor gekonstrueer kan word as ‘n sug na dominasie is ‘n denksprong waarby ek nie kan kom nie.
3. Prof. Jansen besing die voordele van meertaligheid en hou homself en sy kleinkind voor as skitterende bakens van hoe dit gedoen moet word. Waarom dan geen empatie met die studente wie se taalregte misken word nie? Ek sou reken hy moet juis die een wees wat vir hulle in die bresse tree. (Ek is dankbaar dat studente in sy klas die vrymoedigheid het om Afrikaans te besig. Ek sou versigtiger gewees het.)
Iyandixaka le article. Okokuqala, yenza khaphukhaphu ukubaluleka kwelwimi lwenkobe kwezemfundo ingathi isiNgesi sinako ukusisindisa. IsiNgesi ngumqobo kuthi sonke ngaphandle kwabo bathetha isiNgesi sodwa (yaye baligcuntswana xa sijonga amanani). Okwesibini, le article yenza ingathi isiBhulu sodwa esichaphazelekayo bubungangamsha besiNgesi. Zonke iilwimi zalapha eMzantsi zisebungciphekweni ngenxa yesiNgesi. Kungangcono xa iiyunevesithi zithathise kangangoko kwimeko evumela iilwimi ezinintsi (multilingualism).
Well spoken Athambile! 👌
Dis 'n skande dat daar so min gevoel word vir die taal van puik skrywers soos NP van Wyk Louw, DJ Opperman, Boerneef, Sheila Cussons, Elisabeth Eybers, Ina Rousseau, Hennie Aucamp, T.T. Cloete, Petra Muller, Antjie Krog, Eugene Marais, Ingrid Jonker, Peter Blum, Barend J. Toerien, RK Belcher, Johann de Lange, Adam Small, Breyten Breytenbach, André P. Brink, Karel Schoeman, Marlene van Niekerk, Etienne van Heerden, Uys Krige, Ingrid Winterbach, Jan Rabie, Etienne Leroux, Wilma Stockenstrom, George Weideman, Pieter W Grobbelaar, Lina Spies, Jeanne Goosen, Dan Sleigh, Piet van Rooyen, JC Steyn, Koos du Plessis, David Kramer, Anton Goosen, Laurika Rauch, Philip de Vos, Daniel Hugo, Koos Kombuis. Is die bydrae wat hulle tot Afrikaans gelewer het van geen waarde nie?
So ʼn afgunstige, stiksienige stukkie prul deur iemand wat ʼn akademikus heet te wees en wat hom vir ʼn intellektueel uitgee, verdien geen ernstige reaksie nie.
In die jare 90, toe ʼn meertalige bestel aan die aanbreek was, is daar op Stellenbosch 'n beraad oor die toekoms van Afrikaans as amptelike, akademiese en onderrigtaal gehou. Ek kan nie onthou of Jansen — toe reeds is “Jonathan Jansen”, albei op sʼn Engels uitgespreek — aanwesig was nie, maar ek vermoed van wel, want anders sou daar geen rede vir die opmerking deur een van die vooraanstaande akademici uit die bruin gemeenskap gewees het nie. Dit was prof. Richard van der Ross, meen ek, wat toe gesê het: “Toe hy by my in die klas was, was hy net ‘Jonatan Jansen’ [albei soos in Afrikaans uitgespreek].”
Jansen het dus sy Afrikaanse herkoms (en sommer die UVS sʼn ook) verruil vir ʼn aangenome Engelse identiteit. Hy wil Engels wees; dit staan hom mos vry. Dit gee hom egter nie die reg om individue of groepe wat anders oor hulle taal voel, te beledig of te kritiseer of bespotlik voor te stel nie.
Jansen se onderrok van vooroordeel teenoor en afkeer van veral wit Afrikaanssprekendes hang ver uit. Sy gebruik van die Afrikaanse woord "taalstryders" in ʼn Engelse teks is immers gelade; hy gebruik dit nie net omdat hy nie Engels daarvoor ken nie. ʼn Mens kan hom en ander Afrikaanse mense wat na Engels oorloop, dus net so wel "joiners" noem, in Afrikaans eweneens ʼn sterk gelade woord.
Ek stem met Prof Jansen saam, net die feit dat so baie mense wat Afrikaans wil bevorder, so heftig die strydbyle optel, sê meer as net 'n veg vir 'n taal. Ek was wreed ontnugter deur baie wat hier kommentaar lewer, hulle veg net vir wit Afrikaanse belange, dit is maar al waaroor dit gaan, soos wat Prof Jansen tereg sê! Viva Prof Jansen! Viva!
Ek dink jy moet meer aandag aan jou "begriplees" gee.
Jou kommentaar bevestig dit: Dit gaan nie net oor die "argumente" hier nie, dit gaan oor ervaring. Dit is wat Prof Jansen aanspreek. Kom ons maak die ervaring van mense wat anders as julle dink "anders". Hulle sal dit dan meer geloofwaardig beskou, as weereens jou kommentaar hier bevestig. So dalk moet jy met "begrip" lees.
Dis 'n baie ou maar goedkoop truuk waarvan mens in Logika 101 leer, en dit het 'n naam: strooipopargument. Stel 'n karikatuur op met verspot maklike swakhede om aan te val, en probeer só jou eie stel swak argumente ongesiens by die agterdeur te laat inglip.
Na oordenking stem ek saam met jou stelling. Dit lyk my dit is presies wat dit is en daarom het ek ook gedink om dit nie net ongesiens te laat verbygaan nie.
In die Bybel staan daar "Antwoord nie 'n dwaas na sy sotheid nie."
Wat vir my interesant is, is die verwysing voordurend na ras - “Afrikaans speaking whites”, “So called colourds”, “ bruin”. Dis asof die prof iewers in sy binneste ‘n agenda het oor ras. Maak dit hom rassisties en dan verontskuldig hy hom asof hy ‘n buitestander is? Hierdie Universiteit is deur “so-called white” Afrikaanssprekendes gestig vir hul nageslag om onderrig in hul taal te kry. Wie is die indringers? Ek sou ras nie raakgesien het as hy nie voortdurend na velkleur verwys het nie.
Uitstekend gestel: dis nie net Afrikaans as taal wat deur eentalige Engelse gesmoor word nie, maar alle ander tale.
Jonathan Jansen, how do you justify English monolignualism? I speak 5 languages. I can get round in about 4 more. Having travelled recently through South Africa, and endeavouring, always, to speak the ruling language, I was struck by the fact that, time and time again, I was met by (someone not in a white skin), greeting me in Afrikaans: "Middag, tannie" - no doubt you, with the grand canyon on your shoulder, would have berated this beautiful soul in English, thereby inflicting a severe injury upon him or her, as you did upon that respectful soul who would greet you with reverence in Stellenbosch. I refuse to inflict such injury. Rather, I am honoured. Sou iemand, van watter velkeur ookal, my as tannie begroet, voel ek myself tuis, geëerd, en ek maak myself sorg om nog verder gemeensaak te maak. So vat jouself weg na waar jy jouself tuis mag vind. Ek kan jou een ding meedeel, jy hoort nie hier nie. Gaan woon onder die stommerike (die eentaliges).
Afrikaans was nog nooit ‘dominant’ op enige plek of in enige aspek nie. As onderrigtaal aan sekere universiteite was Afrikaans bloot net dit, die onderrigtaal. As prof. Jansen dit as ‘dominant’ definieer, dan was en is Engels die dominante taal op onder andere Wits en Ikeys – wat word dan daaromtrent gedoen?
Tref prof. Jansen 'n onderskeid tussen ‘taalspreker’ en ‘taalstryder’? Is die eersgenoemde iemand wat gelate aanvaar dat 'n bespotting van sy taal gemaak word en die ander een iemand wat misnoeë uitspreek wanneer daar van sy taal 'n bespotting gemaak word? Indien wel, geld dieselfde dan vir Engelse, Duitsers, Russe en sprekers van ander tale?
Dat ‘alle hel losgebreek het’ is bietjie van 'n oordrywing. Die Afrikaanse pers, vanweë hulle ter wille-houding teenoor sogenaamde ander variante van die taal, is maar taamlik ongeërg wat die handhaaf van Afrikaans betref. Kan jy jou byvoorbeeld die herrie indink in die Engelse pers as, in die vorige bedeling, Engelssprekende studente aangesê is om slegs met mekaar Afrikaans te praat? Nee wat, daar was geen bohaai nie, dit was maar net nuuswaardig.
Ten spyte van wat prof. Jansen impliseer (naamlik die nie-bedreiging van Afrikaans), is dit inderdaad die skerp kant van die wig. Om die waarheid te sê, die wig is reeds volledig ingeslaan, want Afrikaans hét reeds van die Afrikaanse kampusse, staatsdepartemente ens. verdwyn en is in die proses om vanuit die skole te verdwyn.
Die prof. reken dat daar geen bevestiging is dat so ’n opdrag deur studenteleiers gegee is nie, maar hy weet goed dat die insident wel plaasgevind het, vandaar sy 1500+ woorde.
Die prof. versag hierdie insident, probeer te kenne gee dat dit maar 'n oorsig aan die kant van die betrokke studenteleiers was. Allermins; dit is die oortjies van die seekoei. Dat studenteleiers hoegenaamd so iets verwag, selfs opdrag gee daartoe, is 'n manifestasie van die alomteenwoordige jag op Afrikaans.
Die prof. gee hoog op oor verdraagsaamheid maar vertoon 'n venynige onverdraagsaamheid teenoor Afrikaans en Afrikaners.
Ronée Michelle Robinson se slotwoorde in haar kommentaar is onverbeterlik: 'Ek kan jou een ding meedeel, jy hoort nie hier nie. Gaan woon onder die stommerike (die eentaliges)'.