Can’t see this mail? Click here to view it online

- ISSN 1995-5928 - Ingesluit LitNet Akademies

 

Nuusbrief 983

18/01/2024


  Krities Afrikaans

LitNet: Skooltaal – jou onvervreembare reg!

Fresh off the press

How to fight a war

Author: Mike Martin
Publisher: Jonathan Ball
ISBN: 9781928248279

Has any war in history gone according to plan? Monarchs, dictators and elected leaders alike have a dismal record on military decision-making, from over-ambitious goals to disregarding intelligence, terrain, or enemy capabilities. Conflict scholar and former soldier Mike Martin takes the reader through the hard, elegant logic to fighting a conclusive interstate war that solves geopolitical problems and reduces future conflict.

Menings

BELAB en moedertaalonderrig: ’n gesprek met Jaco Deacon aan die begin van 2024

Naomi Meyer, Jaco Deacon
SA Skoleseminaar | Schools Seminar

"Gedurende Maart sal daar ’n verkiesing in elke openbare skool in ons land plaasvind en die skool bepaal self die datum van die verkiesing gedurende die maand. Ouers moet seker maak wanneer hulle kinders se skool se verkiesing gaan plaasvind en die proses wat gevolg gaan word. Raak betrokke."

BELAB and mother-tongue education: an interview with Sindiwe Magona

Naomi Meyer, Sindiwe Magona
SA Skoleseminaar | Schools Seminar

"Learning another child’s language presupposes proximity. We don’t, as yet, have that, as the country is hopelessly separated along economic strata."

BELAB and mother-tongue education: an interview with Mphuthumi Ntabeni

Naomi Meyer, Mphuthumi Ntabeni
SA Skoleseminaar | Schools Seminar

"I regard the fight for Afrikaans prominence – without seeking hegemony – as something that other African language practitioners should emulate."

10 punte om Suid-Afrika te red

Freek Robinson, Barnard Beukman
Onderhoude

Barnard Beukman het onlangs ’n plan gepubliseer om Suid-Afrika ná vanjaar se verkiesing te red. Wie moet dié planne maak? En wie gaan hulle uitvoer? Hoe gaan sy idees nou skielik uitgevoer word as die vakbonde vir 30 jaar geen opposisie toegelaat het nie? Dit is van die vrae wat Freek Robinson aan Beukman gestel het.

Moenie kêk en politics mix ie, Uncle Cyril

Bettina Wyngaard
Rubrieke

"Djulle het mos gesê die ANC gaan rule tot Jesus kom. Hoe smaak it dan nou vi my djulle worry oo Zuma die party gan split?"

Revisiting Bloke Modisane, from Sophiatown to Gaza: #1 On pain

Robin K Crigler
Opinion

"We have no idea how things are ultimately going to look in the Holy Land, but I believe we can use Blame me on history as a text to think about the durability of the human spirit, how to be witnesses to pain, and how to be witnesses who are also implicated in that pain."

Die Iowa-voorverkiesings 2024: Trump 2.0?

Theo Venter
Seminare en essays

"Wat sou die implikasie van die Iowa-voorverkiesing wees as ons die Amerikaanse politieke blik in die pad sou afskop tot op 5 November 2024?"

Om vrede te maak met my oupa: Koos Kombuis gesels oor voorvadergeeste, Afrikaanse resensies en RSG

Koos Kombuis
Boeke en skrywers

"Bless your soul, Oupa. Ek wens jy was hier vandag. Jy sou moedeloos gewees het. Maar jy sou nie jou bek gehou het nie."

Die Johann Rossouw-gespreksreeks: Die sonderlinge lewe en werk van René Girard – oor Benoît Chantre se René Girard – Biographie

Johann Rossouw
Seminare en essays

"’n Mens sou dink dat Girard veel bekender en invloedryker in die Afrikaanse wêreld sou wees as wat die geval is, naamlik eerstens dat hy enorm belangrike werk oor die letterkunde en die literêre teorie gedoen het, en tweedens dat hy anders as feitlik al sy Franse tydgenote (behalwe Ricœur) nie net gelowig was nie, maar eksplisiet vanuit ’n Christelike raamwerk ’n unieke korpus werk gelewer het."

Die Johann Rossouw-gespreksreeks: ’n Profeet vir ons tyd – In gesprek met Benoît Chantre oor René Girard

Johann Rossouw, Benoît Chantre
Seminare en essays

"Girard het in effek die groeiende identiteit van mense in voor- en teëspoed bedink. Dit is die geniale kenmerk van sy denke: Hoe meer ons stry om ons verskille te verdedig, hoe meer eindig ons daarby om dieselfde te word."

Oor Pa se kraggereedskap en Pandora se boks

Nini Bennett-Moll
Rubrieke

"Vandag is daar USB-herlaaibare bore en skroewedraaiers, maar ek vermoed ’n 'regte' man sal nie gereedskap vertrou wat herlaaibaar is en geassosieer word met rekenaartoerusting nie. Hoe kan ’n 12 volt-boor nou ’n gat in die muur maak?"

Ou DNS wys bron van siekte

Elsabé Brits
Rubrieke

"’n Reuse ontleding van antieke DNS het daartoe gelei dat navorsers die historiese migrasie van sekere gene in ons Europese voorsate kon ontleed. Dit het gewys waar verspreide sklerose (VS) ontstaan het, en hoekom."

Elders gesien: Die verrigtinge in die Vredespaleis, Den Haag

Gustaf Pienaar
Elders gesien

"Die verrigtinge het my telkens ’n doodgewone vraag laat vra: Wat maak dat Hamas vir Israel só intens haat?"

Uit die argief

Die Konsepwysigingswetsontwerp op Onderwyswette (BELAB): Afrikaans oorleef op skool solank "redelikerwys doenlik"

Naomi Meyer, Juané van der Merwe
SA Skoleseminaar | Schools Seminar (2023)

"Tans behou die beheerliggaam die reg voor om ’n skool se taalbeleid te bepaal. Die eerste wesenlike verandering wat die wetsontwerp ten opsigte van taal voorstel, is die vereiste dat die beheerliggaam die taalbeleid en enige wysigings daaraan vir goedkeuring aan die hoof van die onderwysdepartement moet voorlê."

VSA-verkiesing uit die oog van "gewone" mense

Bettina Wyngaard
Menings (2020)

"Daar lê harde werk voor. Amerika sal moet diep introspeksie hou oor wie hulle as ’n nasie is."

On land, constitutional law and social justice | Etienne van Heerden Veldsoirée 2023

Tembeka Ngcukaitobi, Mphuthumi Ntabeni
Etienne van Heerden Veldsoirée (2023)

This conversation on land, constitutional law and social justice took place at the Etienne van Heerden Veldsoirée 2023. Tembeka Ngcukaitobi is a member of the South African Law Reform Commission (SALRC) and an acting judge at the Land Claims Court.

Nou op Voertaal

Gedichten kunnen de gezondheid schaden

Jef Boden
Literatuur

"Oorlog verplicht je misschien nog meer dan al het andere naar het zoeken van woorden. Dichten blijft een hanteerbare vorm voor een belangrijke, noodzakelijke vorm van expressie."

Canonisering en de onstuitbare transitie van "Afrikaanse literatuur"

Yves T'Sjoen
Literatuur

"De witte canon is vandaag een anachronisme en een reductie. Wie alleen witte schrijvers leest als vertegenwoordigers van Afrikaanse letterkunde is de voeling met de literaire realiteit kwijt en presenteert een achterhaald en reductionistisch beeld van wat literatuur in het Afrikaans vandaag inhoudt."

Leesimpressie: Waar gezongen wordt door Shula Tas

Erik van den Bergh
Literatuur

"Autobiografische verhalen van Shula Tas (1987) over muziek, jodendom, verlies, rouw en schaamte."

Leesimpressie: Afscheid van de handkus door Benno Barnard

Erik van den Bergh
Literatuur

"Dagboeknotities van Benno Barnard (1954) van juli 2019 tot januari 2022 zijn gebundeld in Bladzijden van een brillenjood (7-341) en worden gevolgd door de roman Nathan Raab, Afscheid van de handkus (343-489)."

Leesimpressie: Staat & slavernij door Rose Mary Allen (et al)

Erik van den Bergh
Literatuur

"Veelomvattende en veelzijdige bundel over slavernij als actueel vraagstuk, over afschaffingen en doorwerkingen, over Nederlandse koloniale slavernij wereldwijd en over vroege vormen van slavernij en kolonialisme."

Persverklaring: Orde van den Prince se byeenkoms op 3 Februarie

Voertaal
SASNEV

Die Orde van den Prince hou ’n ope vergadering op Saterdag 3 Februarie by SASNEV en u word hiermee genooi om dit by te woon. Die onderwerp is: ’n Kykie in die geskiedenis van Nederlands vanuit ’n (Suid-)Afrikaanse perspektief.

NSFAS-skandaal: Blade se kop moet waai

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"King sê dit word al hoe duideliker dat Nzimande aan NSFAS dink as ’n spaarvarkie vir hom en sy kamerade, wat hom ongeskik maak om aan die hoof van enige ministerie te staan."

Dié "politieke skelm" moet in 2024 deur die kiesers aan die kaak gestel word

Heindrich Wyngaard
Nuusvinke

"Om goeie rede kan daar uitgesien word na die herdenking van die afskaffing van die ou bedeling en die oorgang 30 jaar gelede na ’n demokratiese bestel wat menswaardigheid en burgerregte aan almal belowe het soos dit nooit voorheen was nie. Maar ..."

Oorvol skole heropen sonder genoeg boeke

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Burgerlike organisasies en opposisiepartye het hulle kommer uitgespreek oor gebrekkige beplanning deur onderwysowerhede om voldoende skole en onderrigmateriaal te voorsien vir die land se groeiende bevolking."

Krieket in politieke herrie oor Teeger se kapteinskap

Jean Oosthuizen
In het nieuws

"Krieket Suid-Afrika (KSA) se besluit om David Teeger van sy kapteinskap van die Suid-Afrikaanse onder 19-krieketspan vir die komende onder 19-manskrieketwêreldbeker te onthef, word ’n al hoe groter politieke kopseer vir die krieketbase."

Van duiwels en dinge op die Franse platteland

Maryke Roberts
Reizen

"Ek het jare gelede by iemand die storie gehoor van die 'duiwel se skuur' wat glo in ’n klein dorpie in Frankryk staan. Die skuur bestaan toe nie net waarlik in Villeron, sowat 30 km noordoos van Parys nie, dis ook heel geskiedkundig."

Akademies en skole

Multimodaliteit as vertaaluitdaging van strokiesprentvertaling: Calvin and Hobbes as gevallestudie

Lerie Tredoux
LitNet Akademies (Geesteswetenskappe)

"In hierdie artikel word uitsluitlik op die multimodale uitdagings, oftewel teksspesifieke uitdagings van strokiesprent­vertaling, gefokus: die vertaling van nieverbale elemente, oftewel die hantering van multimodale kwessies. Ondersoek is na die vertaalproses van strokiesprente ingestel om aan te dui voor watter vertaaluitdagings die vertaler in die besonder tydens die vertaling van ’n multimodale teks (soos ’n strokiesprent) te staan sal kom, en hoe die vertaler hierdie uitdagings kan oplos of oorkom."

Die gebruik van gedigte vir Afrikaanstweedetaalstudente in ’n taakgebaseerde benadering: ’n gevallestudie

Allison Matroos
LitNet Akademies (Opvoedkunde)

"Dit wil voorkom of die gebruik van gedigte in die taalverwerwingsklas wél studente se woordeskat en begrip van Afrikaans kan verbeter. Die taakgebaseerde benadering het ten doel om studente prakties en teoreties met taal te laat omgaan. Gedigte prikkel taalaanleerders se kreatiwiteit en wek in hulle ’n aanvoeling vir taal."

’n Evaluering van die Pharos Junior Tweetalige Skoolwoordeboek volgens die KABV-vereistes

Nina-Lari Brewis
LitNet Akademies (Opvoedkunde)

"Indien die onderwyser nie tyd maak vir woordeboekgebruik in klasse nie, sal leerders nie weet hoe om ’n woordeboek te gebruik nie, of dit nie wil raadpleeg indien hulle onseker is oor die spelling of die betekenis van ’n woord nie."

Graad 8: Afrikaans Huistaal, vraestelle 1, 2 en 3

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Nuwe jaar, nuwe jy, nuwe skool! Sien jy dat hierdie vak se naam met ’n hoofletter geskryf moes gewees het? Dan is jy op en wakker en gereed vir graad 8. Klik hier, laai hierdie gratis oefenvraestel deur Eugene van der Westhuizen af en oefen vanaf jou eerste skooldag vir vanjaar se Afrikaans Huistaal.

Persverklaring: Kommer oor Regspraktykraad se besluit oor slegs Engels vir toelatingseksamens – SA Akademie vir Wetenskap en Kuns

LitNet
Die Suid-Afrikaanse Akademie vir Wetenskap en Kuns

Die SA Akademie vir Wetenskap en Kuns het met groot kommer verneem van die Regspraktykraad se onlangse besluit dat alle toelatingseksamens van 2024 af slegs in Engels afgeneem sal word. | The SA Academy of Science and Art has learnt with great concern of the Legal Practice Council’s recent decision that from 2024 all entrance examinations will be conducted only in English.

Wiskunde met LitNet gratis op YouTube beskikbaar

LitNet
Notas, toetse en vraestelle

Begin van die kwartaal! LitNet se video’s kan jou help. Kyk na hierdie video’s op LitNet se YouTube-kanaal – en teken sommer ook in!

Indeks: notas, toetse en vraestelle

LitNet
Notas, toetse en vraestelle 

Hier is al die gratis studiemateriaal vir skole wat op LitNet beskikbaar is, gelys volgens graad.

Boeke en skrywers

Chris Karsten (1947–)

Erika Terblanche
ATKV|LitNet-Skrywersalbum

"Die waarheid was nog altyd vreemder as fiksie. Die plig van skrywers is om deurentyd grense te probeer oorsteek om die fiksieruimte vir lesers te vergroot." Lees oor die lewe en werk van Chris Karsten.

Amanda de Witt, redakteur by LUCA: ’n uitgewersonderhoud

Louise Viljoen (JBay), Amanda de Witt
PRH/LAPA-Uitgewersportaal

"Liewe skrywer, dink aan jou lesers en die boodskap wat jy aan hulle wil oordra. Skryf duidelik, tot die punt, met die uitkyk dat 'minder is meer', en hou jou sinne redelik kort."

Moerasperd deur die nag deur Louis Jansen van Vuuren: ’n resensie

René Bohnen
Resensies

"Louis Jansen van Vuuren is ’n digter vir wanneer ’n mens wil wegbreek uit minimalisme en liewer die volheid van die lewe wil vier. Die bundel is ’n wilde perd met ’n saal op sy rug. Dit is uitbundig, maar daar is ’n hand wat beheer."

Vertellings uit die vergetelheid deur Danie Schoeman: ’n lesersindruk

Barend van der Merwe
Lesersindrukke

"Schoeman skryf sy perspektief op Bophuthatswana gedagtig aan Suid-Afrika se politiek van 2024, en is duidelik besig met ’n herevaluasie van Bophuthatswana."

Buried treasure is ’n skat vir leeskringe wat nie omgee vir diep delf nie

Izak de Vries
Leeskringe

"Vir ’n leeskring wat nie bang is nie, gaan hierdie boek baie skatte oplewer. Maar die titel sê dit reeds: ’n Leser moet grawe om by die skatte uit te kom."

Leefstyl

Ode aan die ui – Franse uiequiche

Karen Hart
Kos en wyn

"Uie, soos Neruda ook sê, is bestem vir die arm man se tafel. En in die baie lang en behoeftige Januariemaand was dit ’n uitkoms. Maar met hierdie eg Franse quiche word die ui tot koningskos verhef."

Ek gee op: ’n filmresensie

Réney Warrington
Film

"Die dialoog is skerp, en van die tonele, soos die een waar polisiebeamptes ondersoek instel, is surrealisties snaaks. Ek dink wel dit sou snaakser en donkerder gewees het as Koegelenberg vrye teuels gehad het."

Persverklaring: Proscenium-dramakompetisie

LitNet
Skole

Droom jy van toneelspeel op ’n groot verhoog, op televisie, in ’n Hollywood-film, of om te skitter agter ’n mikrofoon? Gee die eerste tree op jou roemryke loopbaan en skryf nou vir die Proscenium-dramakompetisie in!

Wetenskapfiksiekompetisie

Jakhals II: Sending Moeder Aarde

Corlietha Swart
Fiksiekompetisies

"Dit was net hel om met julle nuwe geld maandeliks te probeer betaal, maar daarmee het Loeloeraai se agterkleinseun my digitaal gehelp – die jongspan in die ruimte ken al die nuwerwetse tegnologie."

Hawe vi’ dié wat opstaan uit die dood

Yuwinn Kraukamp
Fiksiekompetisies

"Vir ’n kunsmatig-intelligente entiteit wat geprogrammeer is om byna alles te voorspel, het die konsep van verrassing soos ’n klein vonkie towerkuns gevoel in ’n andersins datagedrewe wêreld."

Nuwe skryfwerk

Vogelgedichten / Voëlgedigte deur Benno Barnard, vertaal deur Daniel Hugo

Benno Barnard, Daniel Hugo
Poësie

Hierdie gedigte is nog nooit voorheen gepubliseer nie. Dis Benno Barnard se eie werk en verskyn met sy toestemming. Daniel Hugo het die gedigte vertaal en sy vertalings verskyn ook met Barnard se toestemming op LitNet.

"birdsmoke": ’n gedig

Breyten Breytenbach
Poësie

Met hierdie gedig lewer Breyten Breytenbach kommentaar op ’n onlangse gedig deur Benno Barnard op LitNet, soos ook vertaal deur Daniel Hugo.

Protection needed

Ena de Kock
New writing

"Somewhere a mother lifts
a hand to shade her eyes to look and
look again

down the long dusty street
for a son that will never
arrive again."

Sigaret

JC De Jongh
Poësie

"Na al die jare is jy ’n noodsaaklike euwel vir my
geslagte en geslagte onthou jou
Sommige met wrewel, ander met verlangende nostalgie"

Rylopers

Johan van der Merwe
Poësie

"Ons is rylopers na môre
na oormôre en verder,
iewers vorentoe die skeiding"

LitNet25: Poolshoogte

LitNet
Seminare en essays

LitNet25: Poolshoogte was ’n omvattende skrywersberaad wat LitNet in 2014 aangebied het.



Konklusie of gevolgtrekking? Kontradiksie of teenstrydigheid?
LitNet Akademies wil navorsers graag help om meer gespierde Afrikaans te skryf.

KONTAK

litnet@litnet.co.za

021 887 0212


© 2024 LitNet. Alle regte voorbehou | All rights reserved