Geagte dames
Die Afrikaans op julle stasies is swak. Jan Braai braai nou die dag in Keulen en verwys heeltyd na ‘Keulen’ as ‘killoun’ en noem ‘houtskool’ ‘tsjakoul’. Omroepers en TV-aanbieders se taal is vrot van anglisismes; ‘in terme van’ en ‘kyk uit vir’, die soort van ding. Hulle verwys ook gedurig na vliegtuie, skepe en motorkarre in die vroulike. Die ou wat Sediment aanbied praat van ‘sparkling wine’; kan jy glo. Die spelling op KykNet is beroerd; nie eers laerskoolstandaard nie.
Julle beheptheid met Engels is, om die minste te sê, afstootlik. Julle ondermyn Afrikaans; omroepers en –sters laat Engelse inbellers toe sonder om wat die inbeller gesê het in Afrikaans te vertaal. Sommige omroepsters slaan sommer oor na Engels saam met die inbeller. Wat ‘n skande en verleentheid. Indien hierdie praktyk ‘n opdrag van ‘bo’ is (soos ek wel glo dit is) is dit skandalig dat julle julself op die manier laat intimideer; iemand soos Jelleke Wierenga of Helmien of Sarel Myburgh sou dit nooit toegelaat het nie.
Kykers- en luisteraarsyfers is wel hoog (‘n goeie ding) maar populariteit is nie noodwendig aanduidend van prestasie nie. Mens hoef nie jou siel te verkoop en jou taal te verloën om goeie werk te doen nie.
Groetnis
Jan Rap
Kommentaar
Roer hulle Jan.
Beste Jan,
Dankie Angus, vir die les.
Iemand hier het my al voorheen met iets soortgelyks reggehelp, miskien was dit nog jy.
Maar is jy seker van jou storie?
In die Nederlandse 'men', soos in "al gaande leert men" is daar geen onbepaalde lidwoord nie, ook nie in die Duitse "man soll niemals lügen " nie. Is " 'n mens" nie dalk die menslike wese nie en "mens" (sonder die onbepaalde lidwoord) nie maar bloot 'n onbepaalde persoon nie (soos die Nedelandse 'men' en die Duitse 'man')?
Ek weet nie. Ek sal bly wees as jy uitsluitsel kan gee.
Groetnis
Jan Rap
Beste Jan,
"Mens en 'n mens (met of sonder lidwoord) is albei in die haak - wees liefs konsekwent. Wanneer 'n mens gebruik word en daar word later weer verwys na hierdie persoon, gebruik die voornaamwoord jy. In die geval van die mens is dit hy, maar gebruik hier liewer die meervoud mense en hulle" (Dalene Muller, Skryf Afrikaans van A tot Z, Kaapstad: Pharos, 2003, p 145).
Beste Angus
Dankie weer eens vir die les (en teregwysing). Dit is noodsaaklik dat jy my op hierdie goed wys; dit gee die ouens wat kla oor ek kla minder skietgoed. Hulle kry tog te lekker as Jan Rap foute maak.
Jy moet dan egter ook die korrekte gebruik aandui; wat help dit jy wys my op iets wat verkeerd is en sê nie hoe dit eintlik MOET lees nie. Hoe weet ek jy maak nie dalk 'n fout nie soos met die 'mens/'n mens'-storie.
Ek is nie soveel van 'n kampvegter VIR Afrikaans as wat ek TEEN die verdringing van Afrikaans deur Engels is nie.
En, soos afgelei kan word uit jou teregwysings oor my gebruik van Afrikaans, is ek reg oor die feit dat Afrikaans uitgedruk word deur Engels. As 'n bekommerde soos ek so negatief beïnvloed word, hoeveel te meer nie diegene wat NIE bekommerd is nie?
Groetnis
Jan Rap
Beste Jan,